Ayak Şekil Bozuklukları ve Nedenleri

Tüm gün bedenimizi taşıyan ayaklarımız kimi zaman hijyen eksikliğinden, kimi zaman yanlış ayakkabı giymekten veya yanlış hareket etmekten dolayı zarar görüp hastalanabilir. Ancak ayaklarda oluşan hastalıklar veya ayak şekil bozuklukları sadece bu sebeplere bağlı değildir. Ayak şekil bozuklukları neden olur, ayak hastalıkları nedir diye merak edenler için detaylara bir göz atalım.

Ayak Şekil Bozuklukları Nelerdir?

Ayak şekil bozuklukları, ayak yapısının normalden farklı bir şekilde oluştuğu durumları ifade eder. Bu bozukluklar genellikle doğuştan gelir veya sonradan gelişebilir. Ayak şekil bozukluklarından bazıları şunlardır:

• Düztabanlık: Ayak tabanının normalden düzleştiği durumdur. Ayak kavisinin azalması veya tamamen kaybolması sonucu ortaya çıkar.
• Yüksek Tabanlık: Ayak tabanının normalden yüksek kemerli olduğu durumdur. Ayak kavisinin aşırı yüksek olması, ayak parmaklarının ve topuğun ön planda olmasıyla karakterizedir.
• Halluks Valgus: Ayak başparmağının dışa doğru kaydığı bir deformitedir. Ayak başparmağının eğrilmesi, ayak iç kısmında kemik çıkıntısı oluşmasına yol açabilir.
• Çekiç Ayak: Ayak parmaklarının eğrilmesiyle karakterizedir. Ayak parmaklarından biri veya daha fazlası düzgün bir şekilde düzleşmez ve çekiç şeklinde kıvrılır.
• Metatarsalji: Ayak ön kısmında yer alan metatars kemiklerinde ağrı, yanma hissi ve hassasiyetle karakterizedir.
• Morton Nöroması: Ayak tabanında yer alan sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Özellikle ayak parmakları arasında ağrı, yanma hissi, karıncalanma ve hissizlik hissedilir.

Ayak Parmak Şekil Bozuklukları

Ayak parmak şekil bozuklukları, ayak parmaklarının normalden farklı bir şekilde yerleştiği veya eğrildiği durumları ifade eder. Bu bozukluklar genellikle genetik faktörler, ayakkabı seçimi veya ayak yaralanmaları gibi nedenlerle oluşabilir. Ayak parmak şekil bozukluklarından bazıları şunlardır:

• Halluks Valgus : Ayak başparmağının dışa doğru kayması ve ayak iç kısmında kemik çıkıntısı (bunyon) oluşmasıyla karakterizedir. Ayakkabı giyme zorluğu, ağrı, şişlik ve nasır oluşumu görülebilir.
• Halluks Rigidus: Ayak başparmağının eklemi olan metatarsofalangeal eklemde sertlik ve hareket kısıtlılığıyla karakterizedir. Ayak başparmağında eklem ağrısı ve tutukluk hissedilebilir.
• Çekiç Parmak: Ayak parmaklarından biri veya daha fazlasının eğrilmesiyle karakterizedir. Ayak parmakları düzgün bir şekilde düzleşmez ve çekiç şeklinde kıvrılır. Ayak tabanında ağrı, nasır ve cilt problemleri oluşabilir.
• Çomak Parmak: Ayak parmaklarının ucu bükük bir şekilde aşağı doğru kıvrılmıştır. Genellikle ayak parmağının son eklemi etkilenir. Ağrı, nasır ve cilt problemleri görülebilir.
• Pençe Parmak: Ayak parmaklarından biri veya daha fazlası bükük bir şekilde kıvrılır. Ayak parmaklarının ucu ve orta eklemi kıvrılmıştır. Ayak tabanında ağrı, nasır ve cilt problemleri oluşabilir.
• Morton Nöroması: Ayak tabanında yer alan sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Ayak parmakları arasında ağrı, yanma hissi, karıncalanma ve hissizlik hissedilir.

Ayak Şekil Bozuklukları Neden Olur?

Ayak şekil bozuklukları farklı faktörlerden kaynaklanabilir. Bazı ayak şekil bozuklukları genetik yatkınlıkla ilişkilidir ve ayak yapısında yahut ayak şeklinde belirli değişikliklere neden olabilir.

Ayakkabı seçimi de ayak şekil bozukluklarında önemli bir rol oynayabilir. Dar, sıkı, yüksek topuklu veya sert ayakkabılar ayak parmaklarına baskı yapabilir ve doğal konumunu bozabilir.  

Ayak veya ayak bileği yaralanmaları, kırıklar, burkulmalar veya tekrarlayan travmalar ayak yapısında değişikliklere yol açabilir. Kas veya bağ dokusu zayıflığı veya dengesizliği de aynı şekilde ayak yapısını etkileyebilir. Zayıf veya dengesiz kaslar, ayak eklemlerinin doğru hizalanmasını ve stabilitesini sağlayamaz, bu da ayak şekil bozukluklarına yol açabilir.

Yaşlanma sürecinde, kaslar, bağ dokusu ve kemiklerde doğal değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler, ayak yapısını etkileyebilir ve şekil bozukluklarına neden olabilir. Bunların dışında, romatoid artrit, sinir hastalıkları veya kas hastalıkları ayak yapısını etkileyebilir ve deformitelere yol açabilir.

Ayak Şekil Bozukluğu Tedavisi

Ayak şekil bozukluğu tedavisi, bozukluğun tipine, şiddetine, yaşa ve hastanın yaşam tarzına bağlı olarak değişebilir. Ayak kaslarını ve bağları güçlendirmek, ayak yükünü eşit dağıtmak için fizik tedavi uygulanabilir. Ayağı destekleyen ve basınç noktalarını azaltarak ağrıyı önleyen ayakkabılar, ortopedik tabanlıklar özel olarak yapılmış tıbbi ayakkabılar ayak şekil bozuklukları tedavisinde kullanılmaktadır.

Bunların yanı sıra ayak cerrahisi ve fizyoterapi de tedavi yöntemleri arasındadır. Ancak ayak şekil bozukluklarında en uygun tedaviyi belirlemek için mutlaka bir uzmana danışmak gerekir.